De overheid blijft inzetten op de strijd tegen fiscale en sociale fraude. De inhoudingsplicht – vandaag al van toepassing in onder meer bouw, schoonmaak, bewaking en vleesverwerking – is daarbij een belangrijk instrument. Vanaf 2026 wordt dat systeem verder uitgebreid en vallen ook zelfstandige aannemers onder de regeling.
Wat houdt de inhoudingsplicht in?
De inhoudingsplicht verplicht opdrachtgevers om vóór elke betaling te controleren of een (onder)aannemer openstaande fiscale of sociale schulden heeft. Als dat zo is, moet een deel van de factuur worden ingehouden en rechtstreeks doorgestort naar de bevoegde instantie.
De regels zijn eenvoudig:
-
Fiscale schulden: 15% inhouding op het factuurbedrag (excl. btw) voor de FOD Financiën.
-
Sociale schulden: 35% voor de RSZ.
-
Maximum: 50% als beide schulden tegelijk bestaan.
De controle verloopt via Check Inhoudingsplicht. Een snelle handeling die veel risico uitschakelt: wie de check overslaat, kan mee aansprakelijk worden voor de schulden van de (onder)aannemer, vooral problematisch wanneer die failliet gaat.
Nieuw vanaf 2026: zelfstandigen vallen ook onder de regeling
De belangrijkste wijziging is dat de inhoudingsplicht voortaan ook geldt voor zelfstandige aannemers en onderaannemers. Werk je met een zelfstandige schilder, elektricien of technicus, dan moet je vanaf 2026 controleren of die sociale bijdragen verschuldigd is.
Bij achterstallige bijdragen moet je 15% van de factuur (excl. btw) inhouden en doorstorten aan het RSVZ. De verplichting treedt pas in werking wanneer de zelfstandige meer dan 2.500 euro onbetaalde bijdragen heeft.
Uitzonderingen op de inhoudingsplicht
Er geldt géén inhoudingsplicht:
-
bij particuliere opdrachtgevers
-
wanneer de betalingstermijn van de factuur nog niet verstreken is
-
als er een correct uitgevoerd afbetalingsplan loopt bij het sociaal verzekeringsfonds
-
wanneer voor dezelfde schulden al een andere inhoudingsplicht werd toegepast
Wat betekent dit voor accountants?
De uitbreiding vraagt geen grote organisatieverandering, maar wel een consequente werkwijze. Drie aanbevelingen:
-
Maak de controle standaard: adviseer cliënten om altijd een inhoudingscheck te doen vóór betaling. Neem dit op in hun interne procedure.
-
Bewaar het bewijs: laat hen het attest van de tool downloaden en digitaal bewaren bij de factuur. Zo staat de onderneming sterk bij eventuele controles.
-
Informeer onderaannemers: open communicatie voorkomt verrassingen en onnodige vertragingen in betalingen.
