Een ondernemer kijkt automatisch vooruit: welke investeringen zijn nodig? Hoe bereid ik mijn pensioen voor? Wat als ik onverwacht uitval? Antwoorden op die vragen beginnen bij één fundamenteel instrument: een heldere vermogensinventaris.
Veel ondernemers hebben wel een idee van hun bezittingen, maar missen een compleet en actueel overzicht. En dat is een risico. Zonder inzicht in het totale vermogen – zowel privé als professioneel – wordt plannen moeilijk. Men beslist dan op buikgevoel in plaats van op feiten. Met een correcte vermogensinventaris neemt een ondernemer wél strategische beslissingen die kloppen.
Wat is vermogensinventarisatie, en wat is het vooral niet?
Een vermogensinventaris is niet louter een map met documenten, noch een los lijstje van bankrekeningen. Het is een gedetailleerd rapport dat alle bedrijfsbezittingen in kaart brengt, hun waarde toont en uitlegt hoe het vermogen verdeeld is. Het gaat daarbij om meer dan alleen cijfers: je krijgt ook zicht op waar dit vermogen vandaan komt, hoe het veranderd is en welke richting het uitgaat.
Concreet bestaat het rapport uit twee delen:
Een huidige stand van zaken: wat bezit een ondernemer vandaag, hoeveel is het waard, en hoe zit de spreiding?
Een dynamische analyse: hoe heeft het vermogen zich ontwikkeld, en wat zijn de verwachte scenario’s richting toekomst (bijvoorbeeld pensioen, schenkingen of overlijden)?
Met dat inzicht kun je als fiscaal adviseur vooruitdenken, risico’s beperken en slimme keuzes maken, zowel financieel als fiscaal.
Wat haal je uit dergelijk rapport?
Een goede vermogensinventaris is meer dan een opsomming. Het beantwoordt essentiële vragen zoals:
Waar sta ik vandaag? Je krijgt een totaalbeeld van het vermogen, onderverdeeld in vastgoed, beleggingen, cash, bedrijfsstructuren, enzovoort.
Hoe zit het met de spreiding? Je ziet meteen of het vermogen evenwichtig verdeeld is, of dat men bepaalde risico’s loopt door overconcentratie.
Hoe is het vermogen gegroeid, en waar komt het vandaan? Dit historisch perspectief is belangrijk voor toekomstige beslissingen en voor gesprekken binnen de familie.
Wat als... Via simulaties krijg je zicht op de financiële situatie bij pensionering, bij overlijden of in geval van nood. Ook de erfbelasting komt aan bod, zodat je weet wat erfgenamen mogen verwachten.
De basis van je langetermijnplanning
Een vermogensinventaris vormt het fundament van een degelijk continuïteitsplan. Het is de eerste stap om een onderneming én gezin te beschermen tegen onverwachte situaties.
Dat plan omvat naast de inventarisatie ook:
Een overzicht van eerder genomen maatregelen zoals schenkingen of volmachten.
Inzicht in wie bevoegd is om beslissingen te nemen en hoe de erfenis zal verlopen.
Een praktisch stappenplan voor crisismomenten, inclusief contactpersonen, documentbeheer en actielijsten.
Waarom dit echt een verschil maakt
Sneller schakelen in crisistijd: bij een ongeval, overlijden of plots wegvallen van de ondernemer is snelheid cruciaal. Dankzij een goed gedocumenteerd overzicht vermijd je chaos en vertraging.
Verantwoorde beslissingen vandaag: of het nu gaat om investeren, schenken of herstructureren: keuzes zijn sterker wanneer je weet hoe een vermogen in elkaar zit.
Sterk fundament voor successieplanning: wie krijgt wat? Dat bepaal je niet op het einde, maar bouw je nu al op met inzicht in wat er is, waar het vandaan komt en wat de impact is van verschillende scenario’s.