Voor veel ondernemers is de belastingaangifte een zenuwslopende klus. Tot nu toe kon één onbedoelde fout — hoe klein ook — al leiden tot een stevige belastingverhoging. Maar daar komt binnenkort verandering in. Sinds 1 juli 2025 is er geen automatische boete meer voor een eerste fout te goeder trouw. Dat is goed nieuws voor zelfstandigen en kmo’s, die al jaren vragen om een menselijkere aanpak door de fiscus.
Strenge aanpak bij kleine fouten
Sinds een rapport van het Rekenhof in 2022 kende de fiscus weinig clementie: wie een fout maakte in zijn aangifte en daarbij minstens 2.500 euro niet opgaf, kreeg automatisch een belastingverhoging van minstens 10%. Of het nu ging om een vergissing of een laattijdige aangifte, de sanctie volgde bijna altijd.
In theorie konden ondernemers zo’n boete wel aanvechten als er geen sprake was van kwade wil, maar in de praktijk gebeurde dat zelden. De procedures waren ingewikkeld en velen lieten het erbij uit onwetendheid of frustratie met de administratieve rompslomp.
Meer rechtvaardigheid, meer vertrouwen
Dankzij jarenlange druk van zelfstandigenorganisaties en het ITAA, is er nu beterschap op komst. De afschaffing van de automatische boete bij een eerste vergissing werd opgenomen in het federale regeerakkoord en op 17 juni 2025 goedgekeurd in tweede lezing door de Kamercommissie Financiën.
Wat verandert er precies? Sinds 1 juli 2025 moet de fiscus kunnen aantonen dat een ondernemer bewust een fout maakte, vóór er een sanctie volgt. De bewijslast verschuift dus naar de overheid, met als uitgangspunt: wie zich vergist, is niet automatisch schuldig.
Vertrouwen als nieuw uitgangspunt
Deze wetswijziging is meer dan een technische aanpassing in de fiscaliteit. Ze symboliseert een mentaliteitswijziging: de overheid erkent eindelijk dat fouten maken menselijk is. Zeker voor kmo’s, die elke dag moeten navigeren door een wirwar van regels, is het bijna onvermijdelijk dat er eens iets misgaat.
